A Prophet Like Unto Moses
Scripture: Deuteronomy 18:18
The Scriptural similarities which point to Moses as a type of the Messiah to come.
Kinh Talmud1 cho rằng Phục Truyền 18:18 là nói về Đấng Mê-si:
“Ta sẽ lập lên cho chúng một đấng tiên tri như ngươi, thuộc trong anh em chúng, ta sẽ lấy các lời ta để trong miệng người, thì người sẽ nói cho chúng mọi điều ta phán dặn người.”
Chúng ta biết đó là nói về Chúa Jesus, là một tiên tri như Môi-se:
Được Sinh Ra Dưới Sự Cai Trị Áp Bức Của Người Ngoại Quốc
8Nhưng bấy giờ tại nước Ê-díp-tô, có một vua mới lên ngôi, chẳng quen biết Giô-sép.
9Vua phán cùng dân mình rằng: Nầy, dân Y-sơ-ra-ên đông và mạnh hơn chúng ta. 10Hè!
Ta hãy dùng chước khôn ngoan đối cùng họ, kẻo họ thêm nhiều lên, một mai nếu có cơn chinh chiến xảy đến, họ sẽ hiệp cùng quân nghịch đánh lại ta, và ra khỏi xứ chăng. 11Vậy, người Ê-díp-tô bèn đặt các kẻ đầu xâu để bắt dân Y-sơ-ra-ên làm xâu khó nhọc; họ xây thành Phi-thom và Ram-se dùng làm kho tàng cho Pha-ra-ôn (Xuất 1:8-11).
Môi-se được sinh ra dưới sự cai trị áp bức của người ngoại quốc.
1Lúc ấy, Sê-sa Au-gút-tơ ra chiếu chỉ phải lập sổ dân trong cả thiên hạ. 2Việc lập sổ dân nầy là trước hết, và nhằm khi Qui-ri-ni-u làm quan tổng đốc xứ Sy-ri (Lu. 2:1-2).
Chúa Jesus được sinh ra dưới sự cai trị áp bức của người ngoại quốc.
Bị Đe Dọa Bởi Một Vua Gian Ác
15Vua xứ Ê-díp-tô cũng phán cùng các bà mụ của dân Hê-bơ-rơ, một người tên Siếp- ra và một người tên Phu-a, 16mà rằng: Khi các ngươi đi rước thai cho người đàn bà Hê- bơ-rơ, hễ thấy sanh con trai, thì hãy làm cho chết đi; còn con gái, thì hãy để cho sống (Xuất 1:15-16).
Một vua gian ác đã ra lệnh giết Môi-se và những bé trai Do Thái.
Vua Hê-rốt thấy mình đã bị mấy thầy bác sĩ đánh lừa, thì tức giận quá, bèn sai giết hết thảy con trai từ hai tuổi sấp xuống ở thành Bết-lê-hem và cả hạt, theo đúng ngày tháng mà mấy thầy bác sĩ đã cho vua biết (Mat. 2:16).
Một vua gian ác đã ra lệnh giết Chúa Jesus và những bé trai Do Thái.
1 Kinh Talmud (Talmud, theo nguyên ngữ có nghĩa là “dạy, học”) kinh khôn ngoan của người Do Thái. Talmud là bản văn chính của Do Thái giáo dưới hình thức ghi lại những tranh luận của các giáo sĩ Do Thái liên hệ đến luật pháp, đạo đức, triết lý, phong tục và lịch sử Do Thái. Kinh Talmud có hai phần: Mishnah (luật truyền khẩu) và Gemara (tập hợp tất cả luật và văn chương). ND.
Đức Tin Của Cha Mẹ
Nàng thọ thai, và sanh một con trai; thấy con ngộ, nên đem đi giấu trong ba tháng
(Xuất 2:2).
Bởi đức tin, khi Môi-se mới sanh ra, cha mẹ người đem giấu đi ba tháng, vì thấy là một đứa con xinh tốt, không sợ chiếu mạng của vua (Hêb. 11:23).
Môi-se được cứu sống và bảo toàn qua đức tin của cha mẹ ông.
13Sau khi mấy thầy đó đi rồi, có một thiên sứ của Chúa hiện đến cùng Giô-sép trong chiêm bao, mà truyền rằng: Hãy chờ dậy, đem con trẻ và mẹ Ngài trốn qua nước Ê-díp- tô, rồi cứ ở đó cho tới chừng nào ta bảo ngươi; vì vua Hê-rốt sẽ kiếm con trẻ ấy mà giết. 14Giô-sép bèn chờ dậy, đem con trẻ và mẹ Ngài đang ban đêm lánh qua nước Ê-díp-tô (Mat. 2:13-14).
Chúa Jesus được cứu sống và bảo toàn qua đức tin của cha mẹ Ngài.
Được Bảo Vệ Ở Ai Cập
Khi lớn khôn rồi, người bèn dẫn nó vào cho công chúa, nàng nhận làm con, và đặt tên là Môi-se, vì nàng nói rằng: Ta đã vớt nó khỏi nước (Xuất 2:10).
Môi-se được bảo vệ ở Ai Cập một thời gian.
14Giô-sép bèn chờ dậy, đem con trẻ và mẹ Ngài đang ban đêm lánh qua nước Ê-díp- tô. 15Người ở đó cho tới khi vua Hê-rốt băng, hầu cho ứng nghiệm lời Chúa đã dùng đấng tiên tri mà phán rằng: Ta đã gọi Con ta ra khỏi nước Ê-díp-tô (Mat. 2:14-15).
Chúa Jesus được bảo vệ ở Ai Cập một thời gian.
Sự Khôn Ngoan Vượt Trội
1Mi-ri-am và A-rôn nói hành Môi-se về việc người nữ Ê-thi-ô-bi mà người đã lấy; vì người có lấy một người nữ Ê-thi-ô-bi làm vợ. 2Hai người nói rằng: Đức Giê-hô-va há chỉ dùng một mình Môi-se mà phán sao? Ngài há không dùng chúng ta mà phán nữa sao? Đức Giê-hô-va nghe điều đó. 3Vả, Môi-se là người rất khiêm hòa hơn mọi người trên thế gian (Dân 12:1-3).
Nhiều người cố ganh đua với Môi-se bởi sự khôn ngoan của ông.
46Khỏi ba ngày, gặp Ngài tại trong đền thờ đang ngồi giữa mấy thầy thông thái, vừa nghe vừa hỏi. 47Ai nấy nghe, đều lạ khen về sự khôn ngoan và lời đối đáp của Ngài (Lu. 2:46-47).
Ngay từ lúc còn trẻ, Chúa Jesus đã chứng tỏ kiến thức cùng sự khôn ngoan siêu phàm và những kẻ khác muốn ganh đua với Ngài, nhưng họ không thể làm nỗi.
Bị Dân Do Thái Khước Từ
Dân sự thấy Môi-se ở trên núi chậm xuống, bèn nhóm lại chung quanh A-rôn mà nói rằng: Nào! Hãy làm các thần để đi trước chúng tôi đi, vì về phần Môi-se nầy, là người đã dẫn chúng tôi ra khỏi xứ Ê-díp-tô, chúng tôi chẳng biết điều chi đã xảy đến cho người rồi (Xuất 32:1).
Môi-se đã bị dân Israel khước từ một thời gian.
21Quan tổng đốc cất tiếng hỏi rằng: Trong hai người nầy, các ngươi muốn ta tha ai? Chúng thưa rằng: Ba-ra-ba. 22Phi-lát nói rằng: Vậy, còn Jêsus gọi là Christ, thì ta sẽ xử thế nào? Chúng đều trả lời rằng: Đóng đinh nó trên cây thập tự! (Mat. 27:21-22).
Vào lúc cuối cuộc sống trên đất, Chúa Jesus đã nói với người Do Thái:
Vì, ta bảo, các ngươi sẽ không thấy ta nữa, cho đến lúc các ngươi sẽ nói rằng: Phước cho Đấng nhân danh Chúa mà đến! (Mat. 23:39).
Vả, hỡi anh em, tôi không muốn anh em chẳng biết sự mầu nhiệm nầy, e anh em khoe mình khôn ngoan chăng: Ấy là một phần dân Y-sơ-ra-ên đã sa vào sự cứng lòng, cho đến chừng nào số dân ngoại nhập vào được đầy đủ (Rôm. 11:25).
Chúa Jesus đã bị dân Israel khước từ một thời gian.
Được Dân Ngoại Bang Chấp Nhận
13Qua ngày sau, Môi-se đi ra nữa, thấy hai người Hê-bơ-rơ đánh lộn, bèn nói cùng người có lỗi rằng: Sao ngươi đánh người đồng loại mình? 14Nhưng người đó đáp rằng: Ai đặt ngươi làm vua, làm quan án cho chúng ta? ... 15Pha-ra-ôn hay việc đó, thì tìm giết Môi-se; nhưng người trốn đi khỏi mặt Pha-ra-ôn, dừng chân tại xứ Ma-đi-an… 21Môi-se ưng ở cùng người nầy, người bèn gả Sê-phô-ra, con gái mình, cho Môi-se (Xuất 2:13, 14, 15, 31).
Môi-se bị dân Do Thái khước từ, nhưng được dân ngoại bang chấp nhận.
Phải lắm; các nhánh đó đã bị cắt bởi cớ chẳng tin, và ngươi nhờ đức tin mà còn; chớ kiêu ngạo, hãy sợ hãi (Rôm. 11:20).
1Những kẻ vốn chẳng cầu hỏi ta thì đã hỏi thăm ta; những kẻ vốn chẳng tìm ta thì đã
gặp được ta. Ta đã phán cùng một dân chưa kêu cầu danh ta, mà rằng: Ta đây, ta đây!... 13Vậy nên Chúa Giê-hô-va phán như vầy: Nầy, các tôi tớ ta sẽ ăn, còn các ngươi thì đói; nầy, tôi tớ ta sẽ uống, còn các ngươi thì khát; nầy, tôi tớ ta sẽ được vui vẻ, còn các ngươi thì bị nhuốc nhơ; 14nầy, tôi tớ ta sẽ hát mừng vì lòng đầy vui vẻ, còn các ngươi thì khóc lóc vì lòng buồn bực, kêu than vì tâm thần phiền não. 15Danh các ngươi sẽ còn lại làm tiếng rủa sả cho những kẻ lựa chọn của ta; Chúa Giê-hô-va sẽ giết ngươi; nhưng Ngài sẽ lấy danh khác đặt cho các tôi tớ mình (Ês. 65:1, 13-15).
Chúa Jesus bị dân Do Thái khước từ, nhưng được dân ngoại bang chấp nhận.
Bị Gia Đình Mình Phê Phán
Mi-ri-am và A-rôn nói hành Môi-se về việc người nữ Ê-thi-ô-bi mà người đã lấy; vì người có lấy một người nữ Ê-thi-ô-bi làm vợ (Dân 12:1-3).
Môi-se đã lấy một người Ê-thi-ô-bi – một phụ nữ Phi châu da đen.
20Đức Chúa Jêsus cùng môn đồ vào trong một cái nhà; đoàn dân lại nhóm họp tại đó, đến nỗi Ngài và môn đồ không ăn được. 21Những bạn hữu Ngài nghe vậy, bèn đến để cầm giữ Ngài; vì người ta nói Ngài đã mất trí khôn (Mác 3:20-21).
Môi-se bị gia đình mình phê phán bởi vì lấy vợ ngoại bang. Dân Do Thái phê phán Chúa Jesus bởi vì trong dáng vẻ và kiểu cách, Ngài đã lấy vợ ngoại bang là Hội Thánh. Sách Ru-tơ được đọc trong nhà hội vào ngày lễ Ngũ Tuần – câu chuyện về một người Do Thái lấy vợ ngoại bang và một hài nhi sinh ra ở Bết-lê-hem được gọi là “Đấng Cứu Chuộc.”
Sẵn Lòng Gánh Chịu Tội Lỗi Của Họ
31Vậy, Môi-se trở lên đến Đức Giê-hô-va mà thưa rằng: Ôi! Dân sự nầy có phạm một tội trọng, làm cho mình các thần bằng vàng; 32nhưng bây giờ xin Chúa tha tội cho họ! Bằng không, hãy xóa tên tôi khỏi sách Ngài đã chép đi (Xuất 32:31-32).
Môi-se đã cầu nguyện xin Đức Chúa Trời tha thứ tội lỗi cho dân sự mình và sẵn lòng gánh chịu hậu quả tội lỗi và vi phạm của họ.
21Anh em đã được kêu gọi đến sự đó, vì Đấng Christ cũng đã chịu khổ cho anh em, để lại cho anh em một gương, hầu cho anh em noi dấu chân Ngài; 22Ngài chưa hề phạm tội, trong miệng Ngài không thấy có chút chi dối trá; 23Ngài bị rủa mà chẳng rủa lại, chịu nạn mà không hề ngăm dọa, nhưng cứ phó mình cho Đấng xử đoán công bình; Ngài gánh tội lỗi chúng ta trong thân thể Ngài trên cây gỗ, hầu cho chúng ta là kẻ đã chết về tội lỗi, được sống cho sự công bình; lại nhân những lằn đòn của Ngài mà anh em đã được lành bịnh. 24Vì anh em vốn giống như con chiên lạc, mà bây giờ đã trở về cùng Đấng chăn chiên và Giám mục của linh hồn mình (I Phi. 2:21-24).
Chúa Jesus đã cầu nguyện xin Đức Chúa Trời tha thứ tội lỗi cho dân sự Ngài và sẵn lòng nhận chịu hậu quả tội lỗi và vi phạm của họ.
Kiêng Ăn Bốn Mươi Ngày Và Bốn Mươi Đêm
Môi-se ở đó cùng Đức Giê-hô-va trong bốn mươi ngày và bốn mươi đêm, không ăn bánh, cũng không uống nước; Đức Giê-hô-va chép trên hai bảng đá các lời giao ước, tức là mười điều răn (Xuất 34:28).
Môi-se đã kiêng ăn bốn mươi ngày và bốn mươi đêm để mang bảng giao ước về cho dân sự của Đức Chúa Trời.
Ngài đã kiêng ăn bốn mươi ngày bốn mươi đêm rồi, sau thì đói (Mat. 4:2).
Chúa Jesus đã kiêng ăn bốn mươi ngày và bốn mươi đêm để mang bảng giao ước cho dân sự của Đức Chúa Trời.
Giáp Mặt Với Đức Chúa Trời
Về sau, trong Y-sơ-ra-ên không còn dấy lên tiên tri nào giống như Môi-se, mà Đức Giê-hô-va biết giáp mặt (Phục 34:10).
Môi-se có mối quan hệ mặt đối mặt với Đức Chúa Trời.
Chẳng hề ai thấy Đức Chúa Trời; chỉ Con một ở trong lòng Cha, là Đấng đã giãi bày Cha cho chúng ta biết (Gi. 1:18).
Chúa Jesus có mối quan hệ mặt đối mặt với Đức Chúa Trời.
Mặt Sáng Rực
34Khi Môi-se vào trước mặt Đức Giê-hô-va đặng hầu chuyện Ngài, thì dở lúp lên cho đến chừng nào lui ra… 35Dân Y-sơ-ra-ên nhìn mặt Môi-se thấy da mặt người sáng rực, thì Môi-se lấy lúp che mặt mình cho đến khi nào vào hầu chuyện Đức Giê-hô-va (Xuất 34:34, 35).
Khi Môi-se gặp Đức Chúa Trời mặt đối mặt, ông rực sáng cách siêu nhiên.
Ngài biến hóa trước mặt các người ấy, mặt Ngài sáng lòa như mặt trời, áo Ngài trắng như ánh sang (Mat. 17:2).
Chúa Jesus rực sáng cách siêu nhiên như Môi-se.
Tiếng Từ Trên Trời
Trong Xuất Ê-díp-tô Ký, chúng ta biết Đức Chúa Trời phán trực tiếp với Môi-se từ trên trời.
23Đức Chúa Jêsus bèn đáp rằng: Giờ đã đến, khi Con Người sẽ được vinh hiển…
28Cha ơi, xin làm sáng danh Cha! Bấy giờ có tiếng từ trên trời phán xuống rằng: Ta đã làm sáng danh rồi, ta còn làm cho sáng danh nữa! (Gi. 12:23, 28).
Đức Chúa Trời phán trực tiếp với Chúa Jesus từ trên trời.
Mộ Được Thiên Sứ Canh Gác
Trong thơ Giu-đe, câu 9, chúng ta biết một thiên sứ canh gác mộ Môi-se.
2Và nầy, đất rúng động dữ dội, vì có thiên sứ của Chúa ở trên trời xuống, đến lăn hòn đá ra mà ngồi ở trên. 3Hình dung của thiên sứ giống như chớp nhoáng, và áo trắng như tuyết. 4Vì đó, những lính canh sợ hãi run rẩy, trở nên như người chết. 5Song thiên sứ nói cùng các người đàn bà đó rằng: Các ngươi đừng sợ chi cả; vì ta biết các ngươi tìm
Đức Chúa Jêsus, là Đấng bị đóng đinh trên thập tự giá. 6Ngài không ở đây đâu; Ngài sống lại rồi, như lời Ngài đã phán. Hãy đến xem chỗ Ngài đã nằm (Mat. 28:2-6),
Một thiên sứ đã canh gác mộ Chúa Jesus.
Bày Tỏ Danh Đức Chúa Trời
13Môi-se thưa cùng Đức Chúa Trời rằng: Nầy, tôi sẽ đi đến dân Y-sơ-ra-ên, nói cùng họ rằng: Đức Chúa Trời của tổ phụ các ngươi sai ta đến cùng các ngươi; nhưng nếu họ hỏi: Tên Ngài là chi? thì tôi nói với họ làm sao? 14Đức Chúa Trời phán rằng: Ta Là Đấng Tự Hữu Hằng Hữu; rồi Ngài lại rằng: Hãy nói cho dân Y-sơ-ra-ên như vầy: Đấng tự hữu đã sai ta đến cùng các ngươi (Xuất 3:13-14).
Môi-se đã bày tỏ Danh Đức Chúa Trời cho dân sự ông.
6Con đã tỏ danh Cha ra cho những người Cha giao cho Con từ giữa thế gian… 11Con không ở thế gian nữa, nhưng họ còn ở thế gian, và Con về cùng Cha. Lạy Cha thánh, xin gìn giữ họ trong danh Cha, là danh Cha đã ban cho Con, để họ cũng hiệp làm một như chúng ta vậy. 12Đang khi Con còn ở với họ, Con gìn giữ họ trong danh Cha, là danh Cha đã ban cho Con… (Gi. 17:6, 11, 12).
Chúa Jesus đã bày tỏ Danh Đức Chúa Trời cho dân sự Ngài.
Cho Đoàn Dân Ăn
14Lớp sương đó tan đi, trên mặt đồng vắng thấy có vật chi nhỏ, tròn, như hột sương đóng trên mặt đất. 15Khi dân Y-sơ-ra-ên thấy, bèn hỏi nhau rằng: Cái chi vậy? Vì chẳng biết vật đó là gì. Môi-se bèn nói cùng dân sự rằng: Ấy là bánh mà Đức Giê-hô-va ban cho các ngươi làm lương thực đó (Xuất 16:14-15).
Môi-se đã cho đoàn dân đông của Đức Chúa Trời ăn cách siêu nhiên.
19Ngài bèn truyền cho chúng ngồi xuống trên cỏ, đoạn, lấy năm cái bánh và hai con cá đó, ngửa mặt lên trời mà tạ ơn; rồi bẻ bánh ra đưa cho môn đồ, môn đồ phát cho dân chúng. 20Ai nấy đều ăn no, còn bánh thừa lại thâu được đầy mười hai giỏ. 21 Số người ăn ước chừng năm ngàn, không kể đàn bà con nít (Mat. 14:19-20).
Chúa Jesus đã cho đoàn dân đông của Đức Chúa Trời ăn cách siêu nhiên.
Tỏ Dấu Kỳ Và Phép Lạ
10Về sau, trong Y-sơ-ra-ên không còn dấy lên tiên tri nào giống như Môi-se, mà Đức Giê-hô-va biết giáp mặt. 11Không có ai bằng người, hoặc về các dấu kỳ, phép lạ mà Đức Giê-hô-va sai người làm tại trong xứ Ê-díp-tô, trước mặt Pha-ra-ôn, các quần thần, và cả xứ của người; 12hoặc hết thảy công việc lớn lao và đáng sợ mà Môi-se cậy tay quyền năng mình làm tại trước mặt cả Y-sơ-ra-ên (Phục 34:10-12).
Môi-se đã làm các dấu kỳ và phép lạ mà không ai trước ông từng làm.
Nhưng ta có một chứng lớn hơn chứng của Giăng; vì các việc Cha đã giao cho ta làm trọn, tức là các việc ta làm đó, làm chứng cho ta rằng Cha đã sai ta (Gi. 5:36).
Đức Chúa Jesus đã làm các dấu kỳ và phép lạ, Chúa đã làm những phép lạ mà không ai trước Ngài từng làm.
Thực Hiện Giao Ước Với Huyết
7Đoạn, người cầm quyển sách giao ước đọc cho dân sự nghe, thì dân sự nói rằng: Chúng tôi sẽ làm và vâng theo mọi lời Đức Giê-hô-va phán chỉ. 8Môi-se bèn lấy huyết rưới trên mình dân sự mà nói rằng: Đây là huyết giao ước của Đức Giê-hô-va đã lập cùng các ngươi y theo mọi lời nầy (Xuất 24:7-8).
Môi-se đã đi lên núi, thực hiện giao ước với huyết và bao phủ dân sự Đức Chúa Trời bằng huyết đó.
26 Khi đương ăn, Đức Chúa Jêsus lấy bánh, tạ ơn rồi, bẻ ra đưa cho môn đồ mà rằng: Hãy lấy ăn đi, nầy là thân thể ta. 27Ngài lại lấy chén, tạ ơn rồi, đưa cho môn đồ mà rằng: Hết thảy hãy uống đi; 28vì nầy là huyết ta, huyết của sự giao ước đã đổ ra cho nhiều người được tha tội (Mat. 26:26-28).
11Nhưng Đấng Christ đã hiện đến, làm thầy tế lễ thượng phẩm của những sự tốt lành sau nầy; Ngài đã Vượt Qua đền tạm lớn hơn và trọn vẹn hơn, không phải tay người dựng ra, nghĩa là không thuộc về đời nầy; 12Ngài đã vào nơi rất thánh một lần thì đủ hết, không dùng huyết của dê đực và của bò con, nhưng dùng chính huyết mình, mà được sự chuộc tội đời đời (Hêb. 9:11-12).
Đức Chúa Jesus đã đi lên núi, thực hiện giao ước với huyết và bao phủ dân sự Ngài bằng huyết đó.
Có nhiều con người vĩ đại của Đức Chúa Trời trong Cựu Ước – Ê-li, Ê-sai, Giê-rê- mi, Sa-mu-ên, Đa-vít – đó chỉ là tên của vài người. Nhưng chỉ có một tiên tri giống như Môi-se, là Đức Chúa Jesus Christ, Đấng Mê-si thật của Israel.
Translator into Vietnamese: Dan Nguyen
